آموزش پارتیشن بندی هارد دیسک FDisk
همان طور که می دانید، یک هارد دیسک نو در ابتدا، دارای هیچ گونه پارتیشنی نمی باشد و یا به اصطلاح می گویند که هارددیسک (خام) می باشد. برای پارتیشن بندی یک هارد دیسک خام، نرم افزارهای متفاوتی وجود دارد. اما یکی از ایده آل ترین آنها، برنامه معروف FDISK می باشد. قبل از شروع بحث پارتیشن بندی، می بایست یک درک کلی از یک هارد دیسک داشته باشید. به طور کلی اکثریت هارددیسکهای پارتیشن بندی شده، دارای یک پارتیشن اولیهPrimary Partition یک پارتیشن افزوده شده Extended Partition و درایوهای منطقی Logical Drives که درون پارتیشن Extended قرار دارند، می باشد.
اجرا کردن برنامه FDISK
برای اجرای برنامه FDISK، به یک دیسکت Startup ویندوز 98 یا ME احتیاج دارید. بدین ترتیب که به وسیله دیسکت، بوت (Boot) شده تا کامپیوتر در محیط داس (DOS) بالا بیاید. پس از بوت شدن کامپیوتر به وسیله دیسک Startup، عبارت FDISK را تایپ کرده و کلید Enter را فشار دهید تا به محیط برنامه FDISK وارد شوید.
شروع کار با FDISK
بعد از اجرا کردن FDISK ، صفحه ای نمایان می شود که حاوی یک پیام طولانی می باشد. در انتهای این پیام، سوال زیر پرسیده شده است:
Do you wish to enable large disk support (Y/N)?
در این صفحه، حرف Y را تایپ کرده و کلید Enter را فشار دهید تا به منوی اصلی برنامه FDISK بروید.
منوی اصلی برنامه FDISK
منوی اصلی برنامه FDISK، شامل گزینه های زیر می باشد:
Current fixed disk drive: 1
Choose one of the following:
1. Create DOS partition or logical DOS Drive
2. Set active partition
3. Delete partition of Logical DOS Drive
4. Display partition information
Enter choice: [1]
ایجاد پارتیشن Primary
برای ایجاد کردن این پارتیشن، در منوی اصلی برنامه، عدد 1 را وارد کرده و کلید Enter را فشار دهید تا گزینه های زیر نمایان شود:
1. Create Primary DOS Partition
2. Create Extended DOS Partition
3. Create Logical DOS Drive(s) in the Extended DOS Partition
Enter Choice: [1]
سپس دوباره عدد 1 را وارد کرده و کلید Enter را فشار دهید. با انجام این کار و پس از گذشت مدت زمانی، پیغام زیر به نمایش در می آید:
Do you wish to use the maximum available size for a Primary DOS Partition and make the partition active (Y/N)? [Y]
این سوال به شما می گوید که آیا مایل هستید تمام فضای هارددیسک را به پارتیشن Primary اختصاص داده و آن را فعال (Active) نمایید؟ مسلم است که همچین کاری برای یک هارددیسک با ظرفیت 40GB و یا بیشتر، غیر معقول است. پس حرف N را تایپ کرده و کلید Enter را فشار دهید تا پیغام زیر نمایان شود:
Total disk space is 38090 Mbytes (1 Mbyte = 1048576 bytes)
Maximum space availabe for partition is 38090 Mbytes (100%)
Enter partition size in Mbytes or percent of dik space (%) to create a Primary DOS Partition: [38090]
حال در اینجا، می بایست مقدار فضایی را که می خواهید به پارتیشن Primary خود اختصاص دهید را بر حسب مگابایت و یا درصد وارد کنید. بعد از وارد کردن مقدار مورد نظر خود، کلید Enter را فشار دهید. پس از ساخته شدن پارتیشن Primary، کلید ESC را بزنید تا به منوی اصلی برنامه بازگردید.
فعال کردن یک پارتیشن
پارتیشن فعال در واقع همان پارتیشنی است که فایلهای مورد نیاز برای بوت سیستم در آن وجود دارد. این پارتیشن معمولا همان پارتیشن Primary که C نام دارد می باشد. برای فعال کردن پارتیشن Primary ساخته شده، در منوی اصلی برنامه، عدد 2 و سپس کلید Enter را فشار دهید. حال عدد (1 اگر که می خواهید پارتیشن C شما فعال شود) را وارد کرده و کلید Enter را فشار دهید تا پارتیشن C به عنوان پارتیشن فعال انتخاب شود. دکمه ESC را بزنید تا به منوی اصلی برنامه بازگردید.
ساخت پارتیشن Extended
برای ساخت پارتیشن Extended، در منوی اصلی برنامه، عدد 1 و سپس کلید Enter را فشار دهید. در صفجه ظاهر شده، عدد 2 و سپس کلید Enter را فشار دهید تا پیغامی همانند پیغام زیر نمایان شود:
Total disk space is 38090 Mbytes (1 Mbyte = 1048576 bytes)
Maximum space availabe for partition is 20180 Mbytes (53%)
Enter partition size in Mbytes or percent of dik space (%) to create an Extended DOS Partition: [20180]
چنان چه می خواهید مابقی فضای هارددیسک باقیمانده را نیز پارتیشن بندی کنید، در این صفحه کلید Enter را فشار دهید. درین صورت، تمامی فضای باقیمانده به صورت پارتیشن Extended در خواهد آمد و دیگر، هیچ فضای خامی، درون هارددیسک باقی نخواهد ماند. پس از ساخته شدن پارتیشن Extended، کلید ESC را فشار دهید.
ساخت درایوهای منطقی
پس از اینکه پارتیشن Extended ساخته شد و شما کلید ESC را فشار دادید، FDISK به شما می گوید که هیچ درایو منطقی ساخته نشده است و پیغام زیر را نمایش می دهد:
Total Extended DOS Partition size is 20180 Mbytes (1 Mbyte = 1048576 bytes)
Maximum space available for logical drive is 20180 Mbytes (100%)
Enter logical drive size in Mbyte or percent of disk space (%): [20180]
حال می توانید درایوهای منطقی خود را بسازید. بدین منظور، حجم درایوهای منطقی خود را وارد کرده و کلید Enter را فشار دهید.
حذف پارتیشنها از هارددیسک
برای حذف کردن پارتیشنهای ساخته شده در یک هارددیسک، ابتدا می بایست درایوهای منطقی، سپس پارتیشن Extended و در نهایت پارتیشن Primary را حذف نمود. برای حذف درایوهای منطقی از یک هارددیسک، در منوی اصلی برنامه FDISK، عدد 3 و سپس کلید Enter را فشار دهید تا منوی زیر نمایان شود:
1. Delete Primary DOS Partition
2. Delete Extended DOS Partition
3. Delete Logical DOS Drive(s) in the Extended DOS Partition
4. Delete Non-DOS Partition
در این منو، عدد 3 را تایپ کرده و کلید Enter را فشار دهید تا صفحه ای نمایان شود. در این صفحه، لیستی از درایوهای منطقی به همراه نام آنها، به نمایش در آمده است و در انتهای این صفحه، پیغام زیر نوشته شده است:
Total Extended DOS Partition size is 20180 Mbytes (1 Mbyte = 1048576 bytes)
WARNING! Data in a deleted Logical DOS Drive will be lost.
What drive do you want to delete? [ ]
در این صفحه، حرف درایو منطقی ای که می خواهید آن را پاک نمایید، وارد کنید (به عنوان مثال (E سپس کلید Enter را فشار دهید. حال برنامه FDISK از شما، نام پارتیشن (Lable) را می خواهد. نام پارتیشن را وارد کرده و کلید Enter را فشار دهید. در این لحظه، FDISK از شما سوالی مبنی بر اینکه آیا می خواهید پارتیشن را پاک نمایید یا خیر، می پرسد. حرف Y را تایپ کرده و کلید Enter را فشار دهید تا درایو منطقی مورد نظر شما پاک شود. پس از پاک کردن تمامی درایوهای منطقی، نوبت به پاک کردن پارتیشن Extended می رسد. برای پاک کردن پارتیشن Extended، در منوی اصلی برنامه FDISK، عدد 3 را تایپ کرده و کلید Enter را فشار دهید. سپس عدد 2 را تایپ کنید و کلید Enter را فشار دهید تا پیغام زیر نمایان شود:
Total disk space is 38090 Mbytes (1 Mbyte = 1048576 bytes)
WARNING! Data in the Extended DOS Partition will be lost.
Do you wish to continue (Y/N)? [N]
در این صفحه، حرف Y را تایپ کرده و سپس کلید Enter را فشار دهید تا پارتیشن Extended پاک شود.
خب این هم آموزش کامل پارتیشن بندی امیدوارم که فرمت و کارهای دیگر را بلد باشید اما اگر خواستید باز هم در بخش نظرات بنویسید من در خدمتم و آن را هم آموزش می دهم البته یک کم اشاره می کنم که فرمان زیر مخصوص فرمت درایو سی می باشد.
Format c:/s
بعد از کلمه فرمت یک فاصله باید قرار دهید و اگر هم خواستید جای سی درایوهای دیگری را می توانید جایگزین کنید مانند فلاپی درایو و البته بهتر است موقع نصب ویندوز شما اگر دارای 3 درایو هستید فقط سی را فورمت کنید و بقیه درایوها را در محیط ویندوز فومت و قابل استفاده کنید چون شما گزینه کوییک را هم دارید و سرعت و راحتی کار هم کاملا مشهود می باشد.
یک نکته مهم هم این است که شاید شما هارد را فرمت کردید و خواستید ویندوز نصب کنید اما نشد شما باید با همین پارتیشن ها بازی کنید و در اصل یک بار پاک و دوباره بسازید تا اوپراتینگ سیستم فایلز شما کاملا مصدود شوند تا مراحل نصب به اتمام برسد.
آموزش پارتیشن بندی بوسیله fdisk :
برای پارتیشن بندی با fdisk باید ابتدا یک سی دی بوتیبل داشته باشین اون هم از نوع اون ویندوزهایی که fdisk ره ساپورت میکنن مانند(98.me.nt... )چون از نظر کاربرد ویندوز 98 کاربرد بیشتری دارد پس ما بر آن شدیم که fdisk را در این ویندوز شرح دهیم مراحل زیر را بدقت دنبال کنید:
1.ابتدا باید در setup کامپیوتر خود تغییراتی دهید بدین صورت که ابتدا سیستم را restart کنید قبل بالا آمدن ویندوز چند بار کلیدdelete رابزنید تا وارد setup شوید همان صفحه معمولا آبی(چون قابل تغییر است)گزینه دوم (advanced bios features.. ) را انتخاب(بستگی به مادربورد فرق میکند) و اینتر را بزنید و در صفحه جدید گزینه(1st boot device ) یا اولین بوت را از فلاپی به سی دی رام تغییر دهید و سپس کلید F10 را فشار دهیدو بعد هم اینتر(Enter ) را بزنید تا سیستم restart شود
2.سی دی ویندوز98 را داخل سی دی رام قرار دهید و کاری انجام ندهید تا بالا بیاید
3.پس از بالا آمدن دو انتخاب خواهید داشت:
1.3.boot from harddisk (بوت شدن از هارد)
2.3.boot from cd-rom (بوت شدن از سی دی رام)
گزینه دوم را انتخاب کنید(boot from cd-rom )
4.چند لحضه صبر کنید سپس 4 گزینه خواهید داشت:
که ما گزینه دوم(start computer with cd-rom.. شروع رایانه با سی دی رام ساپورت شود)انتخاب میکنیم
5.سپس بعد از چند لحظه یکسری توضیحات میآید و در آخر این توضیحات آماده فرمانگیری میشود و تایپ میکند A:> که ما جلوی آن کلمه FDISK تایپ میکنیم و Enter را میزنیم
6.دراین صفحه یکسری توضیح داده در آخر یک سوال( do you wish to enable......(Y/N)) پرسیده برای تولید درایوهایی با ظرفیت بیش از 2گیگا بایت یا fat32 به بالا y میزنیم و درصورتی که بخواهیم درایوهای fat16 ویا درایوهایی با ظرفیت کمتر از 2 گیگا تولید کنیم حرف N را تایپ میکنیم ولی چون ظرفیت درایوهای امروزی زیاد است ترجیحا حرف Y را بزنید تا یک صفحه جدید باز شود
7.در صفحه جدید 4 ویا 5(زمانی که ما از دو هارد استفاده میکنیم گزینه 5 نیز میباشد که انتخاب هارد است)انتخاب به ما میدهد:
1.creat dos partition...(گرفتن ویا ثبت پارتیشن جدید)
2.set active partitiuon(فعال کردن پارتیشن خاص)
3.delete partition....(حذف یک پارتیشن)
4.display partition information(اطلاعات در مورد پارتیشنها)
گزینه اول برای گرفتن پارتیشن جدید میباشد درصورتی که قبلا هاری شما قبلا پارتیشنی نداشته ابتدا از این گزینه شروع میکنیم ولی اگر قبلا هارد شما پارتیشن بندی شده باید ابتدا پارتیشنهای قبلی را حذف کرده وسپس دوباره پارتیشن بندی کرد پس ما چون قبلا پارتیشن داشتیم از گزینه 3 یعنی حذف پارتیشنها استفادده میکنیم وشماره 3 را تایپ میکنیم و یک صفحه جدید باز میشود
8.دراین صفحه باز 4 انتخاب داریم:
1.....delete primary dos(حذف پارتیشن اصلی)
2.delete extended dos...(حذف پارتیشن افزوده)
3.delete logical dos drive...(حذف درایوهای منطقی یا حقیقی)
4.delete non-dos partition...(حذف پارتیشنها بزرگ در dos ویا ویندوزهای قدیمی)
برای حذف پارتیشنها ابتدا باید درایوهای منطقی و سپس پارتیشن افزوده و درآخر نیز پارتیشن اصلی را حذف کرد یعنی قبل از اینکه ما درایوهای منطقی را حذف نکنیم نمی توانیم پارتیشن افزوده را حذف کنیم برای این کار گزینه 3 را انتخاب میکنیم و در صفحه جدید ابتدا نام درایو را وارد و سپس دو بار کلید enter را میزنیم ودر اینجا حرف y را تایپ وسپس کلید اینتر را میزنیم و به همین ترتیب سایر درایوها را نیز حذف میکنیم ودر آخر کلید Esc میفشاریم وبعد از آن گزینه 2 را انتخاب میکنیم و پارتیشن افزوده نیز به همین ترتیب که درایوها را حذف کردیم حذف میکنیم ودر آخر گزینه اول را انتخاب و پارتیشن اصلی را به همین ترتیب یعنی انتخاب ودو بار کلید اینتر را میزنیم وسپس حرف y را تایپ میکنیم وسپس کتید Esc را میزنیم و حالا تمام پارتیشنها حذف شده و باید پارتیشن جدید را بسازیم بدین منظور در 4 انتخاب اولی گزینه 1 را انتخاب میکنیم تا صفحه جدید باز شود
9.دراین صفحه 3 انتخاب داریم:
1.create primary dos...(گرفتن پارتیشن اصلی)
2.create extended dos...(گرفتن پارتیشن افزوده)
3.creat logical dos...(گرفتن درایوهای منطقی)
در این قسمت برعکس قسمت حذف پارتیشنها که از گزینه 3 شروع میکردیم اینجا از گزینه 1 شروع میکنیم و این گزینه را کلیک میکنیم دراین قسمت صبر میکنیم تا 100% هارد را چک کندبعد از آن یک سوال از ما میپرسد آیا میخواهید کل فضای هارد را به پارتیشن اصلی اختصاص دهید با انتخاب حرف y همه فضا را در قالب درایو C برای ما پارتیشن بندی میکند ولی ما حرف N را تایپ میکنیم وسپس قسمتی مییاید که باید میران اختصاصی از کل هارد به پارتیشن اصلی را به درصد یا به میزان عددی تایپ کرد واگر همه فضا را انتخاب کنید باز همانند حالت قبل خواهد شد فرض کنید ما 20%رااختصاص دادیم و تایید میکنیم(اینتر میزنیم) که 80%از کل فضای هارد شما پارتیشن افزوده خواهد شد بعد از آن کلید Esc را میزنیم دراین حالت اخطاری مبنی بر اینکه هیچکدام از پارتیشنها فعال نشده پس گزینه 2 را انتخاب و شماره پارتیشن را وارد میکنیم و اینتر میزنیم تا فعال شود(در پایان کار نیز میتوان آن را فعال کرد)
10.مرحله بعدی ایجاد پارتیشنهای افزوده است که با انتخاب گزینه اول(creat dos partition...) واز آن گزینه دوم(create extended dos...) که دراین قسمت بعد از اینکه کل فضای باقیمانده را چک کرد باید همه فضا را انتخاب میکنیم در صورتی که همه فضا را انتخاب نکنیم مانند اینکه قسمتی از فضای هارد خود را بی مصرف کرده ایم پس همه فضا را انتخاب کنید و اینتر را بزنید میبینید که 80%باقیمانده را به پارتیشن افزوده تبدیل کرده پس کلید Esc رامیزنیم
11.دراین مرحله شروع به چک کردن فضای پارتیشن افزوده میکند برای ساخت درایوهای حقیقی میباشد ابتدا گزینه اول(creat dos partition...) وبعد گزینه سوم(creat logical dos...) را انتخاب میکنیم دراین مرحله کل فضای مانده را به ما میدهد که اکر همه آن را انتخاب کنیم کل فضای آن تشکیل درایو D را میدهد ولی ما این کار را انجام نمی دهیم و ما این فضا را به 5 درایو دیگر تقسیم میکنیم پس مقدار عددی و یا به درصد وارد میکنیم مثلا 20%(توجه کنید این 20%از 80%پارثیشن افزوده میباشد ولی 20% درایو سی از کل فضای هارد میباشد)را انتخاب میکنیم واینتر را میزنیم و این درایو با نام درایو D میباشد وبه ترتیب E وF وG و...میباشد که این درایوها را هم به ترتیب مانند درایوD میسازیم تا کل فضا تقسیم شودوسپس سیستم را restart کرده تا پارتیشنها ثبت شود سپس همه درایوها را فرمت کنید تا آماده شود
چند نکته راجع به پارتیشن و fdisk :
1.درصورتی که بخواهید گنجایش درایوی را کم یا زیاد کنید باید مراحل fdisk را تکرار کنید
2.در بعضی از ویندوزها مانند 98 میتوان از داخل ویندوز پارتیشنها را دست کاری کرد
3.هرچه تعداد درایوهای حقیقی بیشتر باشد بهتر از فضای هارد استفاده میشود
4.در بعضی از سیستمها فقط بایکی از بوتها میتوان پارتیشن بندی کرد(مثلا بعضی از سیستمها فقط با بوت ME میتوان fdisk کرد)
5.در بعضی مواقع هارد ممکن است پارتیشن بندی نشود(که ممکن است از بداستور فیزیکی یا سطحی باشد)
6.نرم افزارهای دیگری نیز به جای fdisk میباشد که زیاد مطمئن نمی باشد
7.در هنگام پارتیشن بندی کامل همه اطلاعات از بین میرود پس بکاپ یادتون نره از اطلاعاتتون بگیرید
8.سی دی انتخابی باید حتما بوتبل باشد